-ma/-me: Kişilik Tipleri ve Meslekler

Holland’ın Mesleki Kişilik (Tipoloji) Kuramı

Holland 1959 yılında  “mesleki kişilik kuramı” ortaya atmıştır. Bu kuramında, bireyin kişiliğinin, onun kariyer seçiminde önemli bir faktör olduğunu savunmaktadır. Holland’a göre; her birey gerçekçi, araştırmacı, sanatçı, sosyal, girişimci ve geleneksel olmak üzere altı kişilik tipinden birisine dahildir.

Holland’ın kişilik tipleri şunlardır:

1. Gerçekçi Tip: Toplum içinde sıkılgandırlar fakat dobra olmayı severler. Nezaket kurallarına uymakta zorlanırlar. Dikkatli para harcamaya özen gösterirler. Oturaklı ve durağandırlar.  Araç ve gereçlerle meşgul olmayı severler. Elektrik ve mekanik araçları tamir etmekten hoşlanırlar. Matematik, fen bilimleri, geometri ilgi alanlarıdır.

Tipik meslekler: Otomobil tamircisi-her çeşit araç teknisyeni, elektrikçi, mühendis, ziraat ile ilgili meslekler, beden eğitimi öğretmeni

2. Sanatçı Tip: İnsanın özgür olmasını savunurlar. Düzensiz olmayı severler. Çok duygusal, nazik ve ince ruhlu omlarıyla ünlüdürler. İdealisttirler ve kendilerini sınırlandırmayı sevmezler. Orijinal olmaya çalışırlar. Müzik, tiyatro, edebiyat ile ilgilenirler.

Tipik meslekler: Yazar, ressam, aktör, tiyatro sanatçısı, müzisyen, kompozitör, dekoratör ve mimar

3. Araştırmacı Tip: Her şeyi ayrıntılı incelemeyi severler. Tedbirli olmak onların ruhunda var. Karar vermeye zorlanırlar. Eleştirel, sorgulayıcı ve bağımsız olmaya bayılırlar. Fizik, kimya, biyoloji ve matematik ilgilenmeyi severler.

Tipik meslekler: Biyolog, genetikçi, matematikçi, kimyager, fizikçi, astronot, antropolog, tıp teknisyeni

4. Sosyal Tip: Yardımsever ve paylaşımcı olmayı severler. İşbirliği yapmaya açıktırlar. İnsanların duygularına karşı saygılı olmayı ve toplumda sözlerini geçirmeyi severler. Sözel yeteneğe sahip olmaları ve sorumluluk almaları onların önemli özellikleridir. Sosyal bilimlerle ilgilenmeyi severler. Yardım derneklerinde gönüllü çalışmak onlara göredir.

Tipik meslekler: Sosyal hizmet uzmanı, rehabilitasyon danışmanı, psikolog, psikolojik danışman, halkla ilişkiler uzmanı, üniversite öğretim üyesi, öğretmen

5. Girişimci Tip: Paraya düşkün ve hırslı olmalarıyla dikkat çekerler. Toplumda egemen olmayı severler ve enerjiktirler. İlgi ve dikkat çekici olmayı severler. Lider olmaya ve konuşmaya bayılırlar. İkna edici olmalarıyla ünlüdürler.

Tipik meslekler: Satıcı, pazarlamacı, komisyoncu, menejer, politikacı, avukat, sunucu.

6. Geleneksel Tip: Alışagelmiş davranış biçimlerine uygun yaşamayı severler. Kurallara uygun yaşamaya bayılırlar. Esnek olmayı sevmezler. Düzenli, ısrarlı ve sabırlı olmalarıyla ünlüdürler. Sakin ve durağan olmaları da onların belirgin özellikleridir. Hayal güçleri dardır. Dört işlem hesap yapmakta iyidirler.

Tipik meslekler: Banka veznedarı, kütüphaneci, postacı, muhasebeci, kitapçı, finans elemanı